Şehirleşmenin ölçütlerinden biri ulaşım değil midir? Yolun, kaldırımı, toplu taşımasıyla bir şehir medeniyet iddiasında bulunabilir mi? Evet, bulunabilir. Peki, biz Şanlıurfa’da ne durumdayız? Gelin, dün yaşanan trajikomik ama aynı zamanda yürek burkan bir sahne üzerinden cevap verelim.
Bir otobüs… Daha doğrusu, içine insan sıkıştırılmış bir metal kutu. Adım atacak yer yok, nefes almak bile bir lüks. Dört çocuklu bir anne ayakta, çocuklarını sırayla kucağına alıp onlara nefes alma fırsatı sunmaya çalışıyor. Kalabalığın içinde kaybolmuş bir aile tablosu…
Bir başka durakta bir amca inmek istiyor, eşiyle birlikte. Fakat Urfa’nın toplu taşımasında yolcu değil, yük muamelesi gördüğünüz için işler öyle kolay olmuyor. Amca kendini kalabalıktan sıyırıp inmeyi başarıyor ama eşi otobüsün içinde sıkışıp kalıyor. Aracın içinden bir çığlık yükseliyor: "Kıyamet kopacak şimdi!" Otobüs uzaklaşırken, kocası arkasından naralar atıyor, içerideki kadın ise korku içinde bekliyor.
Burası Şanlıurfa. Türkiye’nin en genç nüfusuna sahip şehirlerinden biri. Peygamberler şehri olarak övünüyoruz ama insanımıza reva gördüğümüz ulaşım şekli bu. Otobüsler, balık istifi yolculuk yapılan tabutlara dönmüş. Sabah işe giden işçi de, okula giden öğrenci de, yaşlı amca da aynı işkenceyi yaşıyor. İnsanlar toplu taşımayı, "ulaşım" sağladığı için değil, mecburiyetten kullanıyor.
Ve biz bu manzaranın ortasında, tabelalarda boy gösteren "Modern Şehir" projelerine alkış mı tutacağız? Gözümüzü yummaya devam mı edeceğiz? Soruyorum yetkililere:
- Şanlıurfa'da toplu taşıma neden yıllardır çözülemeyen bir problem olarak karşımızda duruyor?
- Otobüs sayısı yetersizse, neden artırılmıyor? Yeterliyse, neden insanlar iğne atsan yere düşmeyecek kadar sıkışıyor?
- Akıllı şehir projeleriyle övünüyorsunuz ama en temel ihtiyacı, yani insanca seyahat etmeyi neden sağlayamıyorsunuz?
- Şehirde ulaşımın planlamasını kim yapıyor ve bu kişi ya da kişiler hiç mi halkın yaşadığı çileyi görmüyor?
- Bir kadın, bir anne, dört çocuğuyla bu eziyeti çekmek zorunda mı? Bu şehirde insana değer ne zaman verilecek?
Şehirleşme yol ve bina dikmekle olmaz. Bir şehrin insanına sunduğu hizmet, o şehrin kalitesini belirler. Fakat biz Urfa’da hâlâ daha nefes alabileceğimiz bir toplu taşıma hizmetine hasretiz. Görmüyor musunuz? Duyuyor musunuz? Yoksa sadece "duyuyor gibi" mi yapıyorsunuz?
YORUMLAR