CHP Şanlıurfa Milletvekili Av. Mahmut Tanal ve milletvekili arkadaşları, mevsimlik tarım işçilerinin çalışmak için göç etmek zorunda oldukları alanlarda; barınma, ulaşım, eğitim, sosyal güvence gibi temel haklarının sağlanmasının önündeki siyasal, ekonomik ve sosyal engellerin araştırılması, çözüm önerilerinin belirlenmesi, gerekli önlemlerin alınması amacıyla TBMM Başkanlığı’na Meclis Araştırması önergesi sundu.

Tanal ve milletvekili arkadaşlarının imzasını taşıyan önergenin gerekçesinde, tarım ürünlerinin tarladan sofralarımıza ulaşmasında tarım işçilerinin çok büyük emekleri olduğunun altı çizildi. Önerge gerekçesinde, gezici ve geçici mevsimlik tarım işçiliğinin yoksulluk ve topraksızlaşmayla beraber yaygınlaştığına dikkat çekildi.

İYİ BİR HAYAT SUNMAK DEVLETİN GÖREVİ


Mevsimlik tarım işçileri ve ailelerinin geçimlerini sağlamak için çalıştıkları alanlara ulaşımı ve bu alanlarda yaşam koşullarının iyileştirilmesinin, insan onuruna yaraşır asgari hayat standartlarının devlet tarafından sağlanmasının, anayasa ile devlete verilen görevlerden olduğunun belirtildiği gerekçede, anayasanın “Devletin Temel Amaç ve Görevleri” başlıklı 5’inci maddesi hatırlatıldı. Söz konusu anayasa hükmünün devlete, “kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak; kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışma” sorumluluğu yüklediği aktarıldı.


DERME ÇATMA ÇADIRLARDA KALIYORLAR


Mevsimlik tarım işçilerinin çalışma yerlerinde, insan onuruna yaraşır standartta olmayan barınma alanlarında hayatta kalmaya çalıştığının dile getirildiği gerekçede, “Mevsimlik tarım işçileri, sıcak ve soğuğa karşı koruması olmayan derme çatma çadırlarda, hijyen koşullarından uzak, tuvalet ve banyo imkanlarından yoksun şekilde, hiçbir sosyal güvencesi olmadan günlük yevmiye ile hayatta kalma mücadelesi vermektedirler. Bununla birlikte mevsimlik tarım işçilerimizle beraber yaşayan eğitim çağındaki çocukları, ailelerinin hayat mücadelesi sebebiyle sağlıksız ve düzensiz bir çevrede yaşamak zorunda kalmanın yanında, okul döneminde aileleri çalışmak zorunda olduğu için anayasal eğitim haklarından da mahrum kalmaktadır. Zira tarlada, bahçede çalışmaya giden aile bireyleri, çocuklarıyla ilgilenecek kimse bulamadıkları için şehirden ve şehrin sağladığı imkanlardan mahrum olmaktadır” ifadelerine yer verildi.


Araştırma önergesinin gerekçesinde, gerek uluslararası hukuk gerekse ulusal hukukumuz gözetildiğinde, barınma, eğitim gibi temel hak ve ihtiyaçların, uluslararası sözleşmeler ve anayasamız ile güvence altına alındığının tartışmasız bir gerçek olduğu kaydedildi. Gerekçede, anayasanın 90. maddesine göre, uluslararası antlaşmaların kanun hükmünde olduğu belirtildi.


Türkiye’nin taraf olduğu İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 26’ncı maddesinin, “Her şahsın öğrenim hakkı vardır. Öğrenim hiç olmazsa ilk ve temel safhalarında parasızdır. İlk öğretim mecburidir” hükmünü içerdiğinin hatırlatıldığı gerekçede, anayasanın 56. maddesinde “Herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğunun”, 42. maddede, “Kimsenin eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamayacağının”, 60. maddede, “ Herkesin sosyal güvenlik hakkına sahip olduğunun” vurgulandığı aktarıldı.  


Gerekçede, sunulan söz konusu meclis araştırması önergesiyle mevsimlik tarım işçilerinin yaşadıkları sorunların tespiti ile barınma, ulaşım, eğitim, sosyal güvence gibi temel haklarının sağlanmasının önündeki siyasal, ekonomik ve sosyal engellerin araştırılması ve bunların ortadan kaldırılması için gerekli tedbirlerin alınması  amacıyla Meclis’in harekete geçmesi gerektiği belirtildi.