Depremler sonucunda engelli kalan ve yakınları ölen yurttaşlara devlet
tarafından maaş bağlanacak.
CHP İstanbul Milletvekili Av. Mahmut Tanal, 6 Şubat 2023 tarihinde
Kahramanmaraş merkezli meydana gelen deprem ve devamındaki depremler sonrası yaralanan
veya engelli kalan vatandaşlara, deprem mağduru engelli bireylere verilecek
protez, ortez, araç ve gereç bedelleri için katılım payı alınmaması, bedelin
tamamının devlet tarafından karşılanması amacıyla TBMM Başkanlığı’na kanun
teklifi sundu.
ENGELLİ KALANLARA VE YAKINLARI ÖLENLERE
MAAŞ
Tanal’ın hazırladığı kanun teklifi, aynı zamanda 6 Şubat 2023’ten itibaren peş
peşe meydana gelen depremler sonucunda engelli kalan ve yakınları ölen
yurttaşlara devlet tarafından maaş bağlanmasını öngörüyor.
SOSYAL DEVLET ANLAYIŞININ GEREĞİ
CHP’li vekil Mahmut Tanal’ın imzasını taşıyan Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda ve İşsizlik Sigortası Kanununda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin gerekçesinde, Anayasa’nın 17. maddesinde
düzenlenen yaşama hakkının en temel hak olduğuna vurgu yapıldı. Anayasa’nın 56.
maddesi ile de devlete, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini
sağlama yükümlülüğü yüklendiğinin altı çizildi.
“Herkese insan onuruna yaraşır asgari bir hayat seviyesi” sağlamayı amaç edinen
sosyal devlet anlayışının anayasada düzenlendiğinin hatırlatıldığı gerekçede, demokratik
bir hukuk devletinin ön şartının, vatandaşların kendi hayatlarını
belirleyebilmeleri ve onurlu bir yaşam sürmeleri olduğu belirtildi.
DEPREM SONRASI SOSYAL YAŞAM BOZULDU
Kanun teklifinin gerekçesinde, sosyal
devlet anlayışının, hukuk devletinin kabul ettiği bu hedefe sosyal hakları da
dâhil ederek ve hukuk devletinin işlevi olan kişisel ve ekonomik özgürlükleri
güvence altına alarak; toplumsal dengesizlikleri ortadan kaldırmak amacıyla
tedbirler aldığı aktarıldı. Gerekçede, deprem sonrası ortaya çıkan toplumsal
dengesizliklerin, doğal afet sonrası bozulan sosyal yaşamın, devleti birtakım tedbirler
alması gereğini ortaya çıkardığı ifade edildi.
5510 sayılıSosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu'nun amacının, sosyal sigortalar ile genel sağlık sigortası bakımından
kişileri güvence altına almak olduğunun kaydedildiği gerekçede, “Ülkemiz, Genel Sağlık Sigortası sistemi kapsamında
sağlık hizmetlerine sahiptir. Bu sistem ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK)
kayıtlı tüm sakinler, SGK ile sözleşmeli hastanelerde tıbbi tedavi
alabilmektedir. Ancak bazı hallerde sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için,
genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olduğu kişiler tarafından
katılım payı ödenmektedir. Katılım payı ödenmesi gereken haller 5510 sayılı
Kanun ile hüküm altına alınmıştır” denildi.
SGK DESTEĞİ CÜZİ KALIYOR
Katılım payı ödenmesi gereken hallerden
birinin vücut dışı protezler ve ortezler olduğunun hatırlatıldığı gerekçede, “Sosyal
Güvenlik Kurumu, vücut dışı protez ve ortez ücretlerinin tamamını
karşılamadığı, işbu hallerde katılım payı ödenmesi gerektiği içinbirçok
depremzedemiz mağdur olmaktadır” ifadelerine yer verildi.
Vücut dışı protez ve ortez fiyatlarında yaşanan
artışlar düşünüldüğünde,devlet tarafından yapılan desteklerin çok cüzi miktarda
kaldığının dile getirildiği gerekçede, şöyle devam edildi: “6/2/2023 tarihinde ülkemizde
yaşanan Kahramanmaraş merkezli deprem sonrası birçok vatandaşımız kalıcı
engelli hale gelmiştir. Vatandaşların yaşadığı travmaların etkisi devam
etmekte; travmalara ek olarak depremzedelerin ekonomik olarak yaşadıkları
mağduriyet ortaya çıkmaktadır. Deprem sonrası kalıcı olarak engelli hale gelen
ve kullanmak zorunda kaldığı vücut dışı protezin pahalılığından dolayı afetzede
vatandaşlarımız, büyük mağduriyetler yaşamaya devam edecektir. Buna ek olarak deprem dolayısıyla
protez ve ortezleri zarar gören, protez ve ortezleri yenilemeleri gereken
engelli vatandaşlarımız, bu durumdan fazlasıyla olumsuz etkilenmiştir.”
KANUN TEKLİFİNİN AMACI
CHP İstanbul
Milletvekili Mahmut Tanal’ın hazırladığı kanun teklifinin gerekçesinde şunlar
kaydedildi: “Devletimiz Anayasanın 2. maddesinde de belirtildiği üzere sosyal
bir hukuk devletidir. Sosyal devlet anlayışı çerçevesinde öncelikli olarak
toplumun mağduriyet yaşayan kesimlerine ve elbette herkese insan onuruna
yaraşır bir şekilde yaşam seviyesinin sağlanması gerekmektedir. Ülkemizin taraf
olduğu Ekonomik, Sosyal, Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşmenin 12.
Maddesi, ‘Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, herkesin erişilebilir en yüksek
bedensel ve ruhsal sağlık standardından yararlanma hakkını tanır’ şeklinde
düzenlenmiştir. Dolayısıyla afetzede vatandaşlarımızın yaşam hakkını
kullanabilmeleri, en yüksek bedensel ve ruhsal sağlık standardından
yararlanabilmelerini sağlamak amacıyla vücut dışı protez ve ortezlerden alınan
katılım payının kaldırılması gerekmektedir. Zira vatandaşlarımızın sağlık
hizmetine erişebilmesinin önündeki engellerin kaldırılmasını istemeleri bir hak
niteliğindedir. Yurttaşlarımızın bu hakkı kullanabilmeleri, sağlık hizmetine
ulaşabilmelerini sağlamak amacıyla devletimiz gerekli düzenlemeleri yapmalıdır.”
Gerekçede, söz konusu kanun teklifi ile depremzede
vatandaşlarımızdan vücut dışı protez ve ortezlerden
alınan katkı payının kaldırılması sağlanarak sosyal eşitliğin sağlanmasının
amaçlandığı belirtildi.
YORUMLAR