İşte O Röportaj:
Röportaj: İshak Polat- Seyfullah Polat / Bu haftaki röportaj konuğumuz Güneydoğu Medikalciler Dernek Başkanı Ahmet Bulut oldu. Sektöre ilişkin sorduklarımız ve aldığımız cevaplar
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?
İsmim Ahmet Bulut, Şanlıurfalıyım. Uzun yıllardır Tıbbi Cihaz sektöründe faaliyet yapmaktayım. Göbeklitepe Medikal firmasının yönetim kurulu başkanlığını yapmaktayım. Güneydoğu Medikalciler Derneği yönetim kurulu başkanlığı ve TÜMDEF yönetim kurulu üyeliğiyle tıbbi cihaz sektörün var olan sorunlarını çözmek ve sektörü ileriye taşımak için tüm gücümüzle çalışmalar yapmaktayız.
Tıbbı Medikal cihazların sağlık sektöründeki yeri ve önemi nedir?
Savunma sanayisinden sonra gelen tıbbi cihaz sektörü, Tıbbi Cihaz Platformumuzun "Tıbbi Cihaz Hayat Kurtarır." Sloganı tamda sağlıktaki önemini anlatmaktadır. Çok büyük bir ürün yelpazesine sahip olan ve her cerrahi alan için ayrı ayrı malzeme üretim ve tedarikine sahip bir sektöre sahibiz. Hastanelerimizin ameliyathanelerinde kullanılan tıbbi sarf malzemeleri ve tıbbi cihazlar olmasa nasıl ameliyatlar yapılır? Ameliyathane masalarından, kullanılan implantlara, dikiş ipliğinden enjektöre, eldivene, maskeye v.s hepsi tıbbi cihaz grubudur. İlaçla birlikte sağlık sektörünün olmazsa olmazı tıbbi cihaz sektörüdür.
Sektörünüzün karşılaştığı sıkıntılar hakkında bilgi alabilir miyiz?
Sektörün en büyük sıkıntısı son yıllarda kamudan alacaklarını zamanında alamamasıdır. Zamanında alacaklarını alamayan sektör, bankalardan finans ihtiyaçlarını karşılamakta ve kazandığını da faize vererek boşa kürek çekmektedir. Alacaklarına odaklanan sektör, yeni yatırımlar yapmaktan kaçmaktadır. Bu durum tabii olarak Tıbbi cihaz sektörünün gelişmesine engel olmaktadır.
Pandemi süreci sektörü nasıl etkiledi
Pandemi süreci, tıbbi cihaz sektörünün kıymetinin anlaşılmasına vesile olmakla birlikte, kamudan yeterli desteği görmedi.
Özelikle mücbir sebep grubu dışında bırakılması yine pandemi döneminde bir süre ihracatta sınırlama getirilmesi, hastanelerde ameliyathanelerin kısıtlı çalışması, polikliniklerde hasta sayısının düşmesi bunların hepsi sektörün cirosunun düşmesine neden oldu. Tüm olumsuzluklara rağmen sektör olarak çok çalıştık ve hastanelere teknik servis, bakım ve onarım konusunda tüm hizmetlerimizi aksatmadan sürdürdük.
Pandemi süreci bize özellikle yerli üretim tıbbi cihazların önemini gösterdi. Sektörde kullanılan malzemelerin yerlilik oranı nedir?
Tıbbi cihazda daha çok orta ve düşük teknoloji ürün grubu üretiyoruz. Dünya'da medikal tekstilde, maske ve koruyucu ekipmanlarda ilk 5'teyiz.Türkiye'de ithal edilen tıbbi cihaz yüzde 85'lerde iken yerlilik oranı ise sadece yüzde 15 civarındadır. Bunun en büyük nedeni Uzakdoğu'daki iş gücü maliyetlerin düşüklüğü ile birlikte Türkiye'de bu ürünlere rekabet ortamının yetersizliğini, ürün kalitesini söyleyebiliriz.
Tedarik zincirinde siz Medikalcilerin önemi nedir?
Sağlıkta, ilaçla birlikte dev bir sektörüz. Korona virüsle birlikte maskeden eldivene, Dezenfektandan solunum cihazlarına ve 10 binlerce ürün grubuyla bir çok insan bu büyük sektörün farkına vardı. Tıbbi malzemede 10 bin kayıtlı firma, 100 bin istihdam, 2 milyar dolar hacim, 650 milyon dolar ile ihracat ile dev bir potansiyele sahip bir sektörüz.
Kamuya iş yapan firmaların en büyük problemi zamanında yapılmayan ödemeler bu durum firmaları nasıl etkiliyor ve en önemlisi şifa bekleyen insanları nasıl etkiliyor?
Bir sektör düşünün ki kamudan 14 ay, üniversitelerden 36 ay'ı bulan ödeme sorunları yaşasın ve hala ayakta kalmak için mücadele vermeye çalışsın. Hangi sektörün buna gücü dayanır size soruyorum. Bir Sivil toplum örgütü olarak meslektaşlarımızın bu durumda olması bizi çok üzüyor. bunu konuşmak bile çok zorumuza gidiyoruz. Ortada şartname var ve ne kadar sürede ödeneceği var ama maalesef o sürelere uyulmuyor. Meslektaşlarımız her gün bizi arıyor, "dayanacak gücümüz kalmadı diyorlar." Çözümü biz STK'lardan bekliyorlar. Bizlerde ilgili yerlere bunları iletiyoruz ancak fazla bir sonuç alamıyoruz. Artık bu sorunlar mahkemelere intikal edilip icra yoluyla alınmaya doğru gidiyor. Şu anda bir çok firma ihaleye girmeye çekiniyor, ya da girmiyor bu durumda rekabet ortamı da ortadan kalkıyor. Kamu daha yüksek fiyatlarla almak zorunda kalıyor, kalacak. Burada alınan yüksek fiyatlı ürünlerde çıkan her para yine halk olarak hepimizin cebinden çıkıyor. Bir süre sonra ürün temininde ciddi sorunlar yaşanarak hastaların ürüne ulaşmasında aksaklıklar yaşanabilir ve bu da sağlığına kavuşacak bir çok hastanın tehlikeye girmesine neden olacağı aşikârdır.
Sektörünüzdeki sorunlara ilişkin çözüm önerileriniz neler?
Devletimizin gücünü biliyoruz. Güçlü bir ülkeyiz. Ecza depolarıyla birlikte 16 milyar alacağı olan sektöre alacaklarını tek kalemde ödeyebilecek güce sahip bir ülkeye sahibiz. Sağlıkta hasta güvenliğinde, sağlığında en önemli yapı taşı olan Tıbbi cihaz endüstrisinin sürdürülebilir olması için olmazsa olmazı kamudan alacaklarının bir an önce yarına bırakılmadan ödenerek, kamunun bundan sonra yapacağı alımlar içinde, şartnamelerde geçen gün sayısı neyse o sürede düzenli ödemesidir. ekonomik olarak rahat olacak sektörün gelişimini, yatırımını yine ülkesine yaparak üretimde, yatırımda, ihracatta öncü olabilir. Bu ülkede büyük potansiyele sahip bir tıbbi cihaz endüstrisi var. Yine Sut'un Sağlık uygulama tebliği) her yıl güncellenmesi gerektiğini düşünüyoruz. İthale bağlı ürünlere sahip olan sektör döviz artışları ürün fiyatlarına yansıyor artan ürün fiyatları geçmiş sut fiyatlarını karşılamamaktadır.
Güneydoğu Medikalciler Derneği hakkında bilgi üye sayısı, amacı, etkinlikleri, gelecekte yapmayı planladığınız çalışmalar neler?
Derneğimiz Güneydoğu bölgesindeki tüm medikal sektörü temsil amaçlı kuruldu. Derneğimize üye olmasına takılmadan her firmamızın yaşadığı sorun ve sıkıntılarında yanında olduk, oluyoruz. Kamu ve meslektaşlarımız arasında köprü görevini yüklendik. Bunun yanı sıra dernek olarak sadece ticari amaçlı değil, toplum yararına olacak her türlü etkinliklerde bulunuyoruz. Özelikle bölgemizde sanatçılarımıza, yazarlarımıza destekli etkinliklerde yanında oluyoruz. Aynı zamanda merkezi Ankara'da bulunan TÜMDEF'e ( Tüm Tibbi Cihaz Üretici Ve Tedarikçileri Federasyonu) bağlanarak gücümüzü artırdık. İlerde çok daha güzel etkinlerle hem sektörün tanıtımını hem de kamu yararına olacak her şeyde olacağız.
Tıbbi cihazlarda ve malzemelerde suiistimal oluyor mu? oluyorsa neler ve insan sağlığına etkileri neler?
Geçmiş dönemlerde suiistimaller oldu. Devletimiz ve biz STK'lar bunun önüne geçmek için bir çok adım atık. Özelikle merdiven altı dediğimiz ve halk sağlığını tehlikeye koyacak ürünleri ortadan kaldırmak için TİTCK (Türkiye İlaç Ve Tıbbi Cihaz Kurumu) ürün takip sistemi ile ürünün çıkışı ile son kullanıcıya kadar ki durumunu takip ederek bu suiistimalleri ortan kaldırıyor. Yine TİTCK tarafından Tıbbi cihaz firması olmak için belli koşulları taşıması gereğiyle, Sorumlu müdür, Satış ve tanıtım elemanı, Klinik destek elemanı belgeleri istemesi sektörü anlamlandırmıştır.
Eklemek istedikleriniz
Öncelikle bu röportaj imkanından dolayı size ge gazeteniz GAPGündemi’ne teşekkür ediyorum. Korona virüsle birlikte zor dönemlerde geçiyoruz. Ticari olarak etkilendiğimiz kadar manevi olarak ta etkilendiğimiz bir çok durumla karşı karşıya kalıyoruz. Artık virüsün şakası olmadığını hayatımızda ve çevremizde çokça görüyoruz. Halkımızdan talebimiz ne olur devletimizin, Sağlık Bakanlığımızın uyarılarını dikkate alalım. Artık eski alışkanlıklarımızı bir kenara bırakıp maske, mesafe ve hijyen kurallarını unutmayalım.
Mehmet Emin Kuş