38,4 milyondan fazla Amerikalı diyabet hastasıdır, özellikle tip 2 diyabet ve oranlarının 2050 yılına kadar iki katına çıkması bekleniyor . Hastalığın kesin nedeni bilinmiyor, ancak bazı risk faktörleri arasında genetik, obezite ve fiziksel aktivite eksikliği yer alıyor.

 

Harvard Üniversitesi araştırmacıları tarafından yürütülen ve The Lancet Diabetes and Endocrinology dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma , işlenmiş ve işlenmemiş kırmızı  etin yüksek oranda tüketilmesinin tip 2 diyabetin gelişimine katkıda bulunabileceğini öne sürüyor.

 

Yeni bir çalışma, işlenmiş et ve işlenmemiş kırmızı et tüketimini tip 2 diyabet geliştirme riskinin daha yüksek olmasıyla ilişkilendiriyor. Ancak, bazı nüanslar var.

 

38,4 milyondan fazla Amerikalı diyabet hastasıdır, özellikle tip 2 diyabet ve oranlarının 2050 yılına kadar iki katına çıkması bekleniyor . Hastalığın kesin nedeni bilinmiyor, ancak bazı risk faktörleri arasında genetik, obezite ve fiziksel aktivite eksikliği yer alıyor.

 

Harvard Üniversitesi araştırmacıları tarafından yürütülen ve The Lancet Diabetes and Endocrinology dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma , işlenmiş ve işlenmemiş kırmızı etin yüksek oranda tüketilmesinin tip 2 diyabetin gelişimine katkıda bulunabileceğini öne sürüyor.

 

Araştırmada araştırmacılar, küresel InterConnect projesini kullanarak 20 ülkede 31 çalışma grubundan, yani yaklaşık iki milyon katılımcıdan elde edilen verileri analiz etti.

 

Günde 50 gram işlenmiş et tüketmenin (iki dilim jambona eşdeğer) alışkanlık haline gelmesinin, önümüzdeki on yılda tip 2 diyabet geliştirme riskini yüzde 15 artırdığını buldular.

 

İşlenmiş etler, tütsüleme, tuzlama, kürleme veya kimyasal koruyucu maddeler eklenerek muhafaza edilen etleri ifade eder. Bunlara şarküteri etleri, pastırma ve sosisler dahildir.

 

Öte yandan, günlük 100 gram işlenmemiş kırmızı et tüketmenin (küçük bir bifteğe eşdeğer) tip 2 diyabet riskini %10 artırdığı ortaya çıktı.

 

Cambridge Üniversitesi Tıbbi Araştırma Konseyi (MRC) Epidemiyoloji Birimi'nden Profesör Nita Forouhi ve makalenin kıdemli yazarlarından biri yaptığı açıklamada, "Araştırmamız, işlenmiş et ve işlenmemiş kırmızı et yeme ile gelecekte tip 2 diyabet riskinin daha yüksek olması arasındaki ilişkiye dair bugüne kadarki en kapsamlı kanıtı sağlıyor. Nüfus içindeki tip 2 diyabet vakalarını azaltmak için işlenmiş et ve işlenmemiş kırmızı et tüketimini sınırlama önerilerini destekliyor," dedi.

 

Çalışma, 50 gr işlenmiş etin 100 gr işlenmemiş kırmızı etle değiştirilmesinin tip 2 diyabet riskini %7 oranında azaltabileceğini öne sürüyor. 50 gr işlenmiş etin 100 gr kümes hayvanı etiyle değiştirilmesiyle de benzer bir etki elde edilebilir.

 

Ancak işlenmemiş kırmızı etin kümes hayvanlarıyla değiştirilmesinin diyabet riskini azaltmadığı görüldü.

 

Yazarlar, çalışmanın işlenmiş ve kırmızı etin düzenli tüketiminin tip 2 diyabet riskini artırdığını kesin olarak kanıtlamadığını ancak bir ilişki gösterdiğini kabul etmektedir.

 

Et tüketimi diyabet riskini nasıl artırabilir?

Birkaç mekanizma potansiyel olarak et tüketiminin diyabet riskini nasıl artırabileceğini açıklıyor. Örneğin, çok fazla et yemek insülin duyarlılığını veya glikoz homeostazını korumada kritik bir rol oynayan pankreas beta hücrelerinin işlevini kötüleştirebilir .

 

Ayrıca et protein açısından zengindir ve bazı araştırmalar, yüksek hayvansal protein tüketimi ile tip 2 diyabet riskinin artması arasında potansiyel bir bağlantı olduğunu göstermiştir.

 

Nitrat veya nitrit katkı maddeleri ve etin işlenmesi sırasında oluşan N-nitrozo bileşiklerinin bu hastalığa yakalanma riskinin artmasıyla ilişkili olduğu belirtiliyor.

 

Uzmanlar ne diyor?

İngiliz Diyetisyenler Derneği sözcüsü ve diyetisyen Dr. Duane Mellor, araştırma yazarlarının aile geçmişi, insülin direnci veya bel çevresi gibi diyabet geliştirme riskiyle güçlü bir şekilde ilişkili olan faktörlerin etkisini değerlendiremediklerini ve bulguları açıklayabileceklerini söyledi.

 

 Et tüketimini ılımlı hale getirme konusundaki genel mesaj, ulusal sağlıklı beslenme yönergeleri ve tip 2 diyabet geliştirme riskini azaltma tavsiyeleriyle uyumludur. Bunlar arasında sebzeler, meyveler, kuruyemişler, tohumlar, fasulye, bezelye ve mercimek ile birlikte tam tahıllı ürünler ve sınırlı miktarda ilave yağ, tuz ve şeker içeren orta miktarda et ve süt ürünleri içeren bir diyet yemek yer alır.

 

Mellor

Londra Metropolitan Üniversitesi'nde beslenme ve sağlık alanında uzman olan Dr. Hilda Mulrooney'e göre, gelecekteki çalışmalar, örneğin  etin bazı özelliklerini değiştirebilen pişirme yöntemleri gibi, farklı bölgelerdeki çalışma grupları arasındaki farklılıkları araştırmalı.

 

Çalışmada kullanılan vücut kitle indeksi sınırının 25 olmasının Kafkasyalı nüfus için uygun olduğunu, ancak diğer gruplar için aynı durumun geçerli olmayabileceğini de ekliyor.

 

Kırmızı ve işlenmiş etlerin riskleri

İşlenmiş etin tip 2 diyabet riskini artırıp artırmadığı henüz kesin olarak bilinmemekle birlikte, tüketiminin kanser için bilinen bir risk faktörü olduğu belirtiliyor.

 

Dünya Sağlık Örgütü'nün Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı, 2015 yılında işlenmiş et tüketimini "insanlar için kanserojen" olarak sınıflandırdı. Kanıtlar, her gün 50 gram işlenmiş et yemenin kolorektal kanser riskini %18 oranında artırdığını ortaya koydu.

 

Sosis paketleme fabrikasında çalışan bir işçi.

Günlük böyle bir porsiyonun meme, prostat ve pankreas kanserlerine yakalanma olasılığının artmasıyla ve genel kanser ölümlerinin artmasıyla da bağlantısı olduğu ortaya çıktı.

 

Aynı kurum, kırmızı etin tüketimini, kanserojen etkisine dair sınırlı kanıt bulunduğunu belirterek, insanlar için muhtemelen kanserojen olarak sınıflandırdı.

 

Diyabet için sağlıklı beslenme nasıl olmalıdır?

İşlenmiş ve kırmızı etlerin tip 2 diyabet gelişimindeki rolünü kanıtlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Bu arada, Amerikan Diyabet Derneği sağlıklı bir diyeti aşağıdaki bileşenleri birleştirmek olarak tanımlar:

 

Nişastasız sebzeler (brokoli, havuç, karnabahar) tabağın temelini oluşturacak.

 

Balık, kümes hayvanları ve yumurta gibi yağsız proteinler ve bitki bazlı protein kaynakları.
Nişastalı sebzeler, meyveler, tam tahıllar ve yağsız süt gibi kaliteli karbonhidratlar.

 

Daha az ilave şeker içerir; genellikle keklerde, kurabiyelerde, ketçaplarda ve gazlı içeceklerde bulunur.

 

Zeytinyağı, kuruyemişler, avokado ve bazı balık türleri gibi sağlıklı yağlar.
Paketlenmiş et, ekmek ve tahıllar gibi daha az işlenmiş gıdalar.

 

Su veya kalorisiz içecekler.

 

Kırmızı ve işlenmiş et tüketimini sınırlamak, tip 2 diyabet riskini azaltmayabilir; ancak kanser riskini azaltmak da dahil olmak üzere birçok başka sağlık yararı sağlayabilir.