Mültecileri geri gönderme merkezlerinde hukuka aykırı işlem iddiası

11 Ekim 2023 - 19:15

Şanlıurfa Barosu kentte yaşayan Suriyelilere ilişkin basın açıklaması düzenledi. Düzenlenen basın açıklamasında geri gönderme merkezlerinde yapılan işlemlere yönelik iddialara yer verildi.

Şanlıurfa Barosu kentte yaşayan Suriyelilere ilişkin basın açıklaması düzenledi. Düzenlenen basın açıklamasında geri gönderme merkezlerinde yapılan işlemlere yönelik iddialara yer verildi.

 

Baro hizmet binası önünde gerçekleştirilen basın açıklamasına çok sayıda avukat da katıldı. Baro adına basın açıklamasını Şanlıurfa Barosu Başkanı Abdullah Öncel yaptı. Başkan Abdullah Öncel, “Başta Suriyeliler olmak üzere yabancılara yönelik hukuka aykırı uygulamalar artmıştır. Haklarında herhangi bir sınır dışı kararı alınmadan veya alınmış olsa dahi karara karşı iptal davası açıldığı halde birçok Suriye uyruklu yabancı hukuka aykırı olarak zorla sınır dışı edilmektedir.” dedi.

 

Müdürler ve göç uzmanlarının avukatlarla iş birliği yapmamaları, güvenlik personeline hukuka aykırı talimatlar verilmesi ve avukatların dosya incelemelerinin ve vekaletle ilgili işlemlerin engellenmesi gibi sorunların yaşandığını söyleyen Baro Başkanı Öncel, şu ifadelere yer verdi:

 

Şanlıurfa il Göç İdaresi Müdürlüğü ve Geri Gönderme Merkezinde sistematik hale gelen birtakım hukuka aykırı uygulamalar hakkında kamuoyunu ve meslektaşlarımızı bilgilendirmek adına basın açıklaması yapma zorunluluğu doğmuştur. Şanlıurfa Barosu ve bünyesinde bulunan Göç ve İltica Merkezinin çok yoğun uğraşlarına karşılık birçok problem çözülmüşse de son aylarda keyfi ve hukuka aykırı işlemlerin arttığı gözlemlenmiştir. 

 

Geri Gönderme Merkezinde her gün yeni bir uygulama ve yeni bir kısıtlama ile karşılaşmaktayız. Bu uygulamaların mevzuatta yeri olmadığı gibi temel hak ve hürriyetlere de aykırılık teşkil ettiği aşikardır. Geri Gönderme Merkezi bünyesinde yeterli personelin bulunmaması ve mevcut personelin de mevzuat bilgisinin olmamasından kaynaklı olarak meslektaşlarımızın işlemleri sekteye uğratılmaktadır. 

 

Yaşanan sorunların çözümüne yönelik olarak müdürler ve göç uzmanları avukatlar ile hiçbir şekilde görüşmemekte ve güvenlik personeline hukuka aykırı talimatlar verilerek meslektaşlarımıza zorluk çıkartılmaktadır. Avukatı dosya incelemesi, vekaletle birlikte dosyadan örnek alması engellenmektedir. İdari gözetim altındaki yabancı ile avukatının görüşmesi çeşitli bahanelerle engellenmeye çalışılmaktadır ve hatta avukatlara müvekkillerinin merkezde bulunmadığı söylenerek meslektaşlarımız geri çevrilmektedir. 

 

Yabancının merkezde olduğu bilgisi verildiği durumlarda ise kişinin avukat görüşüne getirilmesi çok uzun sürmektedir. Mevzuata göre Geri Gönderme Merkezine alınan yabancılar hakkında 48 saat içerisinde idari gözetim kararı alınması gerektiği belirtilmektedir. Ancak 4-5 gün geçmesine rağmen dosyası hazır olmayan yabancıların olduğu ve avukatlara daha sonra gelinmesi gerektiği söylenmektedir. Yine mahkeme tarafından idari gözetimi sonlandırılan yabancılar keyfi olarak fazladan tutulmaktadır. Bunun gibi birçok hukuka aykırı uygulama bulunmaktadır. Açıldığı günden beri Şanlıurfa Geri Gönderme Merkezinde henüz bir düzen sağlanmış değildir. Her gün yeni bir keyfi uygulama ile karşılaşmaktayız. Bu durum meslektaşlarımız ile personeller arasında sürekli olarak gerginliğe sebebiyet vermektedir. 

 

Bu uygulamalarla avukatlar yıldırılmaya çalışılmakta ve yabancıların adalete erişimleri engellenmektedir. Tüm bu hususlar tarafımızca birçok kez dile getirilmesine rağmen ne yazık ki henüz bir iyileştirme yapılmamıştır. Son aylarda devletin göç politikalarında değişikliğe gidildiğini görmekteyiz. Başta Suriyeliler olmak üzere yabancılara yönelik hukuka aykırı uygulamalar artmıştır. Haklarında herhangi bir sınır dışı kararı alınmadan veya alınmış olsa dahi karara karşı iptal davası açıldığı halde birçok Suriye uyruklu yabancı hukuka aykırı olarak zorla sınır dışı edilmektedir. 

 

İdari gözetim altındaki yabancılara zorla Gönüllü Geri Dönüş formları imzalatılmaktadır. Yabancılara imzalatılan formlar hakkında kendi dillerinde herhangi bir bilgilendirme yapılamamakta olup hukuki sonuçları anlatılmamaktadır. İmza atmak istemeyen yabancılara yönelik fiziksel ve psikolojik şiddet uygulanarak işlem yapıldığı bilgisi alınmaktadır. Hatta son zamanlarda imzaları yetkililer tarafından taklit edilmek suretiyle formlar doldurulmaya başlanmıştır. Bu konuda meslektaşlarımız tarafından bizlere iletilen deliller bulunmaktadır. 

 

Bu hususta ilgili kişiler hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulacaktır. Şanlıurfa İl Göç İdaresi Müdürlüğü ve Geri Gönderme Merkezinin bu tür uygulamalarının bir an önce son bulması gerekmektedir. Türkiye'nin taraf olduğu 1951 tarihli Cenevre Sözleşmesi 33. Maddesinde ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 4. Maddesinde de açıkça belirtildiği üzere "hiç kimse, işkenceye, insanlık dışı ya da omur kırıcı ceza veya Muameleye tabi tutulacağı veya irki, dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi fikirleri dolayısıyla hayatının veya hürriyetinin tehdit altında bulunacağı bir yere gönderilemez" denilmektedir. 

 

Bu tehdit altında bulunan kimseler geri gönderme yasağı kapsamındadırlar. Dolaysıyla savaşın halen hüküm sürdüğü Suriye'ye gönüllü geri dönüş kisvesi altında yapılan sınır dışı işlemleri kabul edilemez. Yabancılara yönelik bu tür uygulamalar ile kötü muamele yasağı ve işkence yasağı hakkı ihlal edilmektedir. Yine sağmalcıların en temel hakkı olan geri gönderilmeme hakkı ihlal edilerek açık bir şekilde ölüme terk edilmektedir. Şanlıurfa II Göç idaresi Müdürlüğü ve Geri Gönderme Merkezinin hukuka ve vicdana aykırı uygulamalarına bir an önce son vermesi gerekmektedir. Şanlıurfa Barosu Avukatları olarak sığınmacılara her zaman her türlü hukuki desteği sağlayacağımızı ve meslektaşlarımızın yanında olduğumuzu kamuoyuna saygıyla duyurmak isteriz”