Halk Müziğinin Ve Bilimin Yolunda Saniye Saniye İlerleyen Bir Urfalı

03 Haziran 2021 - 14:53

Doç. Dr. Samiye (Rastgeldi) Demir, birçok araştırmacı, sanatçı ve bilim insanı yetiştirmiş Rastgeldi ailesine mensuptur. Küçük yaşlardan itibaren aile içindeki sıra gecelerinde dinlediği Türk sanat müziği ve halk müziği eserlerine hayran kaldı. BabasıUğur bey, öğretmen ve aynı zamanda kanun sanatçısıydı. Şanlıurfa Anadolu Lisesi’nde öğrenimine devam ederken Nihat Yıldırım, Halil Balıkçıoğlu ve Yaşar Özdenhocalarından Urfa müzik kültürünü öğrenme fırsatı buldu. ŞURKAV’ın düzenlediği liseler ve ortaokullar arası THM ses yarışmasında birinci oldu. TRT Ankara radyosunun açtığı TSM amatör ses yarışmasında finale kaldı.
Annesi Hacer hanım, ilkokuldan sonra okutulmamasına rağmen kendini çok iyi yetiştirmişti, öyle ki,  üç sene boyunca dönemin valisinin elinden “Urfa’nın en çok kitap okuyan kişisi” ödülünü almıştı. Bilime ve araştırmaya olan tutkusunu annesi sayesinde kazandı. Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü’nden üçüncülük derecesiyle mezun oldu ve Ege Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olarak göreve başladı.
Özellikle değerli folklor araştırmacıları Mehmet Özbek, Abuzer Akbıyık, S. Sabri Kürkçüoğlu, Osman Güzelgöz tarafından yapılan derleme çalışmaları ve yayınlar sayesinde eski Urfa türkülerini öğrenme imkanına kavuştu. Ege Üniversitesi’nin THM ve TSM korolarına katılarak müzik çalışmalarına devam etti. Üniversite bünyesinde düzenlenen çeşitli konserlerde özellikle Urfa yöresine ait eserleri solo olarak seslendirdi. Kütahya ilindeki üniversitelerarası halk müziği ses yarışmasında “Sen Gidersen Seni Kimden Soram Yar” isimli gazel ile derece aldı.

2006 yılında Ege Üniversitesi Devlet Türk Müziği Konservatuvarı Öğretim Görevlisi Dr. Zeynel Demir ile evlendi. Yüksek lisans ve Doktora eğitimini Ege Üniversitesi’nde tamamladı ve aynı kurumda Yardımcı Doçent olarak görev yapmaya başladı. 2017 yılında Doçent ünvanı alan Samiye Demir bugüne kadar 12 bilimsel araştırma projesinde görev aldı, yazdığı 40’tan fazla bilimsel makale ulusal ve uluslararası dergilerde yayınlandı. Çok sayıda lisans ve lisansüstü öğrenci yetiştirdi. 2019 yılında Hollanda Ulusal Halk Sağlığı Enstitüsü’nde (RIVM) konuk araştırmacı olarak iki farklı bilimsel projede görevlendirildi.Bir çocuk annesi Samiye Demir, halen yurt dışında bilimsel araştırmalarına ve müzik çalışmalarına devam etmektedir.
2021 yılında özellikle Anadolu’da yaşamış kadınların sorunlarına dikkat çekmek amacıyla “Inanna’dan Leyla’ya: Sekiz Dilde Kadın Şarkıları” adlı bir müzik projesi hazırladı. Bu projede Türkçe, Kürtçe, Süryanice, Arapça, Farsça, Rumca, Ermenice ve Lazca halk şarkıları seslendirdi. Şarkıların hikayelerini ve sözlerinin çevirilerini YouTube sayfasından yayınlamaya başladı:

(https://www.youtube.com/channel/UCl1chfK0n5u0rcC8zF06fpA)
Bu projede, annesinin ninnilerini özleyen bir kızın Lazca şarkısı “Nani Nana”, erken yaşta evlendirilen kızları anlatan “Arkadaşlar Benim Dedim Yeğindir” ve “Fadike”, kötü bir evliliğin pençesinde, hayırsız kocasının yolunu gözleyen bir kadının türküsü “Çemberim Dalda Kaldı”,  Osmanlı döneminde bir subay tarafından kaçırılan nişanlı bir kızı anlatan “Meryem Meryemti”, karşılıksız bir aşka tutulmuş kadının şarkısı “Ferte Preza”, yüzyılllardır farklı kültürlerde farklı dillerde söylenen “Sarı Gelin” ve “Nesrine” ve daha birçok halk şarkısı yer alıyor. Samiye Demir, bu proje kapsamında Türk ve yabancı müzisyenlerle birlikte Avrupa’daçeşitli konserler vermeyi planlamaktadır. Bunun yanında, eski Urfa türkülerinden oluşan bir albüm hazırlığı içerisindedir.

Samiye Demir’in seslendirdiği eserlerden bazıları:
Sekiz dilde kadın şarkıları konseri : https://www.youtube.com/watch?v=Fu3mxjWb_Z4
Urfa türküsü “Kapuyu Çalan Kimdir”:  https://www.youtube.com/watch?v=A80Ndb62-i0
Diyarbakır türküsü “Arkadaşlar Benim Derdim Yeğindir”: https://www.youtube.com/watch?v=UfWHhxB1igU
Sivas türküsü “Yağmur Yağar Bulut Döner Göllere”: https://www.youtube.com/watch?v=xrFhGJBZ2bU
 
Azeri şarkı “Ay ışığında” : https://www.youtube.com/watch?v=kEgsKT3Gm_k
Yunanca şarkı “ Chtes Se Eida”: https://youtu.be/dkImhI181oY
Ermenice, Farsca ve Azeri dilinde  “Sarı gelin”: https://www.youtube.com/watch?v=tIUmLQ__sfk
Girit Ninnisi “Pare to Ypne to Pedi” :   https://www.youtube.com/watch?v=v01QocT38Is&t=56s
Sözleri Hafız-ı Şirazi’ye ait bir Farsça Şarkı “Ha Leyli”: https://www.youtube.com/watch?v=gUkt7ZyZ3Ec
Kadın intiharlarına dikkat çekmek için seslendirdiği “Yaranmaz Aşık” türküsü:
https://www.youtube.com/watch?v=7avMg4allEw

Haber: Mehmet Emin Kuş/ urfaradikal.com