Gıdalarda bulunan 'Yaygın' plastikler diyabet ve kısırlığa neden olabilir
09 Ocak 2024 - 11:03
Tüketici Raporları araştırması, birçok yiyecek ve içeceğin, kanser, diyabet ve nörogelişimsel bozukluklar da dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarının artan riskiyle bağlantılı yüksek düzeyde plastik kimyasallar içerdiğini ortaya çıkardı.
Tüketici Raporları araştırması, birçok yiyecek ve içeceğin, kanser, diyabet ve nörogelişimsel bozukluklar da dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarının artan riskiyle bağlantılı yüksek düzeyde plastik kimyasallar içerdiğini ortaya çıkardı.
Bisfenol A (BPA) ve ftalatlar, plastik yiyecek ve içecek kaplarında yaygın olarak bulunan kimyasallardır. Bu kimyasallar gıdaların paketlenmesini kolaylaştırırken aynı zamanda insan sağlığı açısından da önemli riskler oluşturuyor .
Örneğin, BPA ve diğer bisfenoller ve ftalatlar endokrin sistemi bozabilir ve bu da kısırlık, belirli kanser türleri, bağışıklık sistemi sorunları ve metabolik bozukluklar gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Ayrıca, PLOS One'da yayınlanan son araştırmalar, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan otistik çocukların veya gençlerin, bisfenol A'yı (BPA) vücutlarından verimli bir şekilde filtreleyemeyebileceklerine dair kanıtlar buldu; bu, bu koşulların gelişiminde bir faktör olabilir.
Bu potansiyel zararlara rağmen plastikler çevrenin hemen her yerinde bulunmaktadır . Bilim insanları ayrıca mikroplastiklerin insanın solunum yollarında birikebileceğini ve cerrahi prosedürler yoluyla kalbe girebileceğini de keşfetti.
Şimdi ise yeni bir rapor gıdamızın bile tehlikeye girdiğini söylüyor.
Yiyeceklerde gizlenen plastik kimyasallar Tüketici Raporları (CR), sıradan günlük gıda maddelerinde bu kimyasallardan ne kadarının mevcut olduğunu belirlemek için çeşitli ambalajlardaki 85 gıdayı bisfenoller, ftalatlar ve DEHA ve DEHT gibi ftalat ikamelerinin varlığı açısından test etti.
Üreticiler bu kimyasal ikameleri, BPA veya ftalatlar gibi potansiyel olarak zararlı bir bileşiğin yerine kullanabilirler. Ancak CR, bu değişimlerin daha güvenli bir alternatif olmayabileceğini öne sürüyor.
4 Ocak'ta yayınlanan raporda CR testi, gıda ürünlerinin %79'unun BPA ve diğer bisfenolleri içerdiğini, ancak bu seviyelerin önceki 2009 testlerinde bulunan CR'den daha düşük olduğunu gösterdi .
Ancak daha da endişe verici olanı, CR ekibinin , organik ürünler de dahil olmak üzere test edilen gıdaların çoğunda yüksek seviyelerde ftalat bulmasıydı.
Hangi gıdalarda yüksek düzeyde plastik kimyasallar vardı? CR testi, içecekler arasında kutulardaki Tempolu Buzlu Çay ve plastik şişelerde paketlenmiş Coca-Cola'nın porsiyon başına sırasıyla 7.467 ve 6.167 toplam nanogram (ng) ile en yüksek ftalat seviyelerini içerdiğini ortaya çıkardı. Lipton Diet Yeşil Çay Narenciye ve Polonya Kaynak Suyu %100 Doğal Kaynak Suyu, yine plastik şişelerde, porsiyon başına 4.433 ila 4.217 ng içeriyordu.
Plastik ve karton kaplardaki Juicy Juice 100% Juice Elma içecekleri, kutudaki Pepsi Cola ve plastik şişelerdeki Gatorade Frost Thirst Quencher Glacier Freeze de farklı seviyelerde ftalat içeriyordu.
Ancak test edilen bir içecek (kutudaki Polar Seltzer Ahududu Misket Limonu) tespit edilebilir miktarlarda kimyasal içermiyordu.
Ekip konserve gıdaları test ettiğinde ftalat seviyelerinin Hunt'ın konserve domates sosunda porsiyon başına 680 ng ile %100 Meyve Suyunda konserve Del Monte Dilimlenmiş Şeftalilerde porsiyon başına 24.928 ng arasında değiştiğini buldu. Yeşil Dev Kremalı Tatlı Mısır 7.603 ng ile ikinci olurken, onu 5.264 ng ile Del Monte Taze Kesilmiş İtalyan Yeşil Fasulye ve 2.888 ng ile Progresso Sebzeli Klasik Sebze Çorbası izledi.
Bush'un Acılı Kırmızı Fasulye Hafif Biber Sosu ve Büyük Değer (Walmart) Fırında Fasulye Orijinali, porsiyon başına ortalama 6.300 ng civarında ftalat seviyelerine sahipti. Bush'un Orijinal Fırında Fasulyesi bu miktarın yaklaşık yarısını içeriyordu.
Deniz ürünleri arasında, Porsiyon başına 24.321 ng ftalat seviyesi bulunan Derisiz Kemiksiz Suda Pembe Somon Konserve Tavuğu, bunu 7.792 ng ile Kral Oscar Sızma Zeytinyağlı Yabani Yakalanmış Sardalya ve 4.380 ng ile Snow's Kıyılmış İstiridye takip etti.
Suda StarKist Yabani Yakalanmış Hafif Ton Balığı, Suda StarKist Parça Hafif Ton Balığı ve Derisiz ve Kemiksiz Suda Season Marka Sardalya (her ikisi de konserve) dahil olmak üzere diğer ürünler, porsiyon başına 2.000 ng'den az ftalat içeriyordu.
Süt ürünleri arasında, plastik şişelerdeki Fairlife Core Power Yüksek Proteinli Milk Shake Çikolata, porsiyon başına 20.452 ng ile listenin başında yer alırken, onu 16.916 ng ile şişelenmiş SlimFast Yüksek Proteinli Öğün Yerine Geçen Shake Kremalı Çikolata izledi.
Yoplait Orijinal Az Yağlı Yoğurt Fransız Vanilyası porsiyon başına 10.948 ng içerirken, Ben & Jerry's Ice Cream Vanilla gibi karton kartonlardaki dondurmalar 6.387 ng ftalat içeriyordu. En düşük ftalat seviyeleri Land O'Lakes Tuzlu Tereyağında bulundu.
Fast food da listede yer aldı. En yüksek ftalat seviyesine sahip ürünler arasında Wendy's Crispy Chicken Nuggets (33.980 ng), Moe's Southwest Grill Chicken Burrito (24.330 ng), Chipotle's Chicken Burrito (20.579 ng) ve Burger King's Whopper With Cheese (20.167 ng) yer alıyor.
McDonald's, Little Caesars, Taco Bell, Domino's ve Pizza Hut'taki yiyecek seçenekleri de değişen miktarlarda ftalat içeriyordu.
CR, bu hazır gıdaları ftalat değiştirme kimyasalları açısından test ettiğinde, birçoğunun porsiyon başına ftalatlardan çok daha yüksek seviyelere sahip olduğunu buldu.Örneğin, Moe's Southwest Grill Chicken Burrito'da porsiyon başına 7.813.659 ng ftalat ikame bileşiği vardı. Wendy's Dave's Single Hamburger Patty, Burger King's Whopper With Cheese ve büyük miktarda McDonald's French Fries siparişinin hepsinde ftalat değişim seviyeleri 1.200.000 ng'nin üzerindeydi.
En yüksek ftalat seviyelerine sahip et ve kümes hayvanları arasında 9.985 ng ile Perdue Kıyılmış Tavuk Göğsü ve porsiyon başına 5.503 ng ile Trader Joe's %80 Yağsız %20 Yağ Domuz Kıyması yer alıyor. Johnsonville Füme Sosis Sığır Eti Sıcak Bağlantıları, porsiyon başına 912 ng ile çok daha düşük seviyelere sahipti.
Çocuklar tarafından yaygın olarak tüketilen tahıl ve bebek maması gibi yiyecekler de yüksek düzeyde ftalat içeriyordu.. Örneğin, General Mills Cheerios Original'de 10.980 ng, cam kavanozda Gerber Mealtime for Baby Harvest Hindi Yemeği'nde ise porsiyon başına 4.267 ng ftalat bulunuyordu.
Testler ayrıca Similac Advance Bebek Sütü Bazlı Toz Formülünde (porsiyon başına 4.202 ng) ve Kayın Fındıklı Meyve Kesesi Armut, Muz ve Ahudududa (porsiyon başına 2.826 ng) ftalatların varlığını da tespit etti.
Organik bebek maması ürünleri en az ftalat miktarına sahipti; bunlar arasında Happy Baby Organik Süt Bazlı Demir İçeren Bebek Tozu Formülü ve Bebek Kesesi için Organik Gerber Elma Kabak Ispanak Çilek de vardı.
Hala,testler, genellikle çocuklar tarafından tüketilen bir yiyecek olan Annie'nin Organik Peynirli Ravioli kutusunun en yüksek ftalat seviyelerini içerdiğini ortaya çıkardı., porsiyon başına 53.579 ng. CR araştırmacıları ayrıca Şef Boyardee'nin Domates ve Et Soslu Beefaroni Makarnasının ftalat seviyelerinin 13.628 ng olduğunu buldu.
CR, "Gıdadaki bu kimyasallar için kabul edilebilir bir seviyenin belirlenmesi zor" diyor. "ABD ve Avrupa'daki düzenleyiciler yalnızca bisfenol A (BPA) ve birkaç ftalat için eşikler belirlediler ve CR'nin test ettiği gıdaların hiçbirinde bu sınırları aşan miktarlar yoktu."
Raporda, testleri denetleyen CR bilim insanı Tunde Akinleye, bu hükümet eşiklerinin çoğunun mevcut bilimsel bilgiyi yansıtmadığını ve olası sağlık etkilerine karşı koruma sağlayamayacağını söyledi.
Akinleye, "Bu seviyelerin iyi olduğunu söylemekten rahatsızlık duyuyoruz" dedi. "Onlar değil."
CR, test sonuçlarına ilişkin yorumlarını almak için birçok gıda üreticisine ulaştı. Bazıları yanıt vermezken Del Monte, Gerber ve McDonald's mevcut düzenlemelere uyduklarını söyledi. Gerber ve Chicken of the Sea, tedarikçilerin gıda ambalajlarının BPA ve ftalat içermediğini belgelemelerini istediklerini belirtti.
Plastikler gıda tedarikine nasıl giriyor? Plastikler insan vücuduna yolculuğuna çevre yoluyla başlar. Plastik çöplüklerde ayrışıyor ve sülükler suya ve toprağa karışıyor, yanan plastik havaya kimyasallar gönderiyor ve plastik üretimi ekosisteme mikroplastikler yayıyor.
Daha sonra insanların besin kaynağı olarak kullandığı bitki ve hayvanlar bu kimyasalları emer veya tüketir.
Ayrıca plastik kimyasallar işleme sırasında gıdalara karışabilir. Gıda ürünleri de plastik poşetler, şişeler veya astarlı metal kutular içinde paketlendiğinde bu bileşiklere maruz kalır.
Düzenleyiciler gıdalardaki plastik kimyasallar konusunda ne yapıyor? FDA şu anda paketleme gibi gıdayla temas eden uygulamalar için dokuz ftalat kullanımına izin veriyor . Bunlardan sekizi plastikleştirici olarak, biri ise monomer olarak kullanılıyor. FDA, ftalatların doğrudan gıdalarda kullanılmasına izin vermemiştir.
2016 yılında ajans, çeşitli kamu çıkar gruplarından belirli ftalatların gıdayla temas halinde kullanımının yasaklanmasını talep eden bir vatandaş dilekçesi aldı. Dilekçe ayrıca FDA'nın, iddia edilen güvenlik kaygılarına dayanarak diğer ftalatlara yönelik önceden onaylanmış iznini iptal etmesini istedi. Ajans daha sonra vatandaşın dilekçesini reddetti çünkü "bu eylemlerin garanti edildiğini bilimsel veriler veya bilgilerle göstermedi."
Ancak 2022 yılında kurum, gıdayla temas eden ürünlerde belirli ftalatların kullanımını sınırladı ve gıdada plastikleştirici olarak kullanılmasına izin verilen geri kalan ftalatlar hakkında ek kullanım ve güvenlik bilgileri talep etti.
Kamu yararına çalışan gruplardan gelen endişeler ve 2016 yılında vatandaşlara sunulan bir dilekçe nedeniyle kurum, "yüksek düzeyde ftalatlara maruz kalmanın sağlık üzerindeki olası etkilerine ilişkin endişelerin farkında olduğunu" söylüyor.